Kinderen met ODD vertonen een aantal kenmerken die voor de omgeving, maar ook voor zichzelf zeer lastig kunnen zijn. Ieder kind heeft wel eens een opstandige periode. Bij kinderen met ODD duren deze periodes alleen langer en is er vaak negatief en/of agressief gedrag te zien. In de puberteit kunnen kinderen met ODD extra last hebben van opstandig gedrag. ODD kan al op zeer jonge leertijd gediagnostiseerd worden. 

Kinderen met ODD vertonen dwars en uitdagend, heftig emotioneel of wraakzuchtig gedrag. De gedragingen richten zich vaak tegenover volwassenen/autoriteitsfiguren. 

Oppositioneel-opstandige stoornis volgens DSM-V (in 2013 verschenen):

A Een patroon van negativistisch, vijandig en openlijk ongehoorzaam
gedrag met een duur van ten minste zes maanden waarin vier (of
meer) van de volgende aanwezig zijn:
Boze en prikkelbare stemming
1 Is vaak driftig.
2 Is vaak prikkelbaar en ergert zich gemakkelijk aan anderen.
3 Is vaak boos en gepikeerd.

Dwars en uitdagend gedrag
4 Maakt vaak ruzie met volwassenen.
5 Is vaak opstandig of weigert zich te voegen naar verzoeken of
regels van volwassenen.
6 Ergert vaak anderen met opzet.
7 Geeft anderen vaak de schuld van eigen fouten of wangedrag.
Wraakzuchtig gedrag
8 Is minstens twee keer hatelijk en wraakzuchtig geweest in de
afgelopen 6 maanden.
Voor kinderen jonger dan 5 jaar moet het gedrag op de meeste dagen van
de week voorkomen (dit geldt niet voor criterium 8). Voor kinderen van 5
jaar en ouder moet het gedrag op zijn minst eens per week voorkomen (dit
geldt niet voor criterium 8).

B De gedragsstoornis veroorzaakt in significante mate beperkingen
in het sociale, school- of beroepsmatige functioneren.

C De gedragingen komen niet uitsluitend voor tijdens het beloop van
een psychotische of stemmingsstoornis.

De kenmerken hoeven niet in verschillende situaties voor te komen, wanneer de kenmerken alleen op school of alleen thuis voorkomen kan de diagnose ODD wel gesteld worden.